KİŞİNEV/SOSYALİST MİMARİNİN MODERN DÖNEMİ

SSCB’DEN KALAN MİRAS

SSCB’nin dağılmasının ardından, dönemin mimari yapısı daha da dikkat çeker hale geldi. Birliğin ilk yılları bir yana, 2’nci Dünya Savaşı’nın ardından tohumları atılan ve 1950’li yılların ortasından itibaren belirginleşen, kimi mimarların “zafer mimarisi” dedikleri SSCB dönemi örnekleri, 2000’li yılların başından itibaren birçok sergi ve çalıştaya konu oldu.

Rusya’nın yanı sıra birçok Sovyet ülkesinde görülen yapıların birçoğu günümüzde işlevselliğini sürdürüyor. SSCB’nin en Batı’daki cumhuriyeti olan ve ılıman ikliminin de etkisiyle başta Rusya olmak üzere birlik ülkelerinden çok sayıda turist alan Moldova’da da bu mimari stilin birçok örneğini görmek mümkün. İşte onlardan ikisi. Dönemine damga vuran geometrik dış cepheleriyle dikkat çeken iki otel. National ve Cosmos.

NATIONAL HOTEL

O ESKİ HALİNDEN ESER YOK ŞİMDİ

Moldova’nın başkenti Kişinev'de bakanlıklar, başbakanlık birçok kilise ve tarihi eserin bulunduğu Stefan cel Mare Caddesi’nin girişine yakın bir yerde konumlanan National Hotel, bir dönem ünlü konuklarıyla balolara, kutlamalara ve önemli toplantılara ev sahipliği yapmış. Mimarlar A. Gorbuntsov ve V. Shalaginov tarafından tasarlanan otel, Sovyet otel zinciri Intourist’in bir halkası olarak 1978’de hizmete girmiş.

Zemin+15 kattan oluşan bina, 1961 yılında faaliyete geçen SSCB’nin ilk ticari mağazaları “Berezka”lardan birine de ev sahipliği yaptı. Bakanlar Kurulu kararıyla sadece yabancılara satış yapmak üzere açılan mağazalardan votka ve havyarın yanı sıra özgün el sanatları eserlerini de bulmak mümkündü. Dövizle satış yapılan Berezkalar, Mihail Gorbaçov’un ayrıcalıklara savaş açtığı Perestroyka dönemine kadar varlığını sürdürdü ve 1980’lerden itibaren kapanmaya başladı.

Otelin popüler yıllarında biri zemin katta biri en üst katta iki bar da hizmet veriyordu. Otelin içindeki Intourist Restaurant ise lüks partiler ve sükseli düğünlerde, tanınmış sanatçıları ağırladı.

KORKULUKLARI BİLE ÇALINDI

foto:www.kp.md

1992’de Moldova'nın devletinir malı haline gelen, 2006’da ise özelleştirilen otelin restore edilmesine karar verildi ancak ne yazık ki otel ve önündeki meydanı kapsayan restorasyon ertelene ertelene bugünlere gelindi.  Evsizlere barınak olan bir zamanların şaşalı otelinin merdiven korkulukları bile çalındı. Şu sıralar, harabe halindeki otelin yıkılması bile dillendiriliyor. Ancak aralarında çok sayıda mimarın da bulunduğu birçok kişi binanın aslına uygun olarak restore edilip, tarihi bir eser olarak korunmasından yana.

COSMOS HOTEL

HÂLÂ KONAKLAMAK MÜMKÜN

Otelin önünde heykeli bulunan komünist eylemci Grigory İvanoviç Kotovski (1881-1925) bazıları için kahraman bazıları içinse değersiz bir kişi.

Kişinev'de Constantin Negruzzi ve Dimitrie Cantemir bulvarlarının kesiştiği noktada yer alan Hotel Cosmos de aynı dönemin örneklerinden. Bu bina National’den biraz daha şanslı, çünkü hâlâ içinde hayat var. Ancak görkemli döneminde  yüzde 90-100 doluluk oranıyla çalışan otel, Sovyeler Birliği’nin dağılmasıyla 1990’dan itibaren zor duruma düştü. 1997-2004 arasında kısmi restorasyon geçiren otelin şu anda birçok odası artık kullanılamaz halde. Bu otelde hâlâ konaklamanız mümkün. Aynalı banyo kapıları, geniş deri koltukları ve lame çizgili duvar kağıtlarıyla, bir başka dünya.

Moldova emek sendikalarının sahipliğinde 1974-1983 yılları arasında inşa edilen otelin mimarları  B. Banykin ve Irina Kolbayeva. Zemin+19 kat yüksekliğiyle yapıldığı dönemde Moldova’nın en yüksek binalarından biri olan Hotel Cosmos’un bir kumarhanesi, AVM’si  ve konferans salonları da var.

Tren istasyonuna birkaç dakika mesafedeki otel ile havalimanı arası ise 11 kilometre.

ODA ODA SATILIK

Otelin onarım sonrasını gösteren çizim.

Otel şimdilerde “investapart.com” üzerinden oda oda satılıyor. Kısa sürede binanın restore edileceğini vaad eden sitede yer alan bilgilere göre “Moldova ve Doğu Avrupa pazarının incisi” olacak otelde bir suiti, 5 yıllığına 732 euroya satın almanız mümkün.

KAYNAKLAR:

http://socialistmodernism.com/ (B.A.C.U)

http://investapart.com

LÜZUMİ BİLGİLER

 * Hotel Cosmos'un yakınında her gün kurulan bir bit pazarı var.

* Hotel Cosmos'un restoranının önünde televizyon nostaljisi yapabilirsiniz.